ავტორი: ჟანგ ჩაოკინი. წყარო: DIGITIMES

მოსახლეობის სწრაფი ზრდა და ურბანიზაციის განვითარების ტენდენცია ხელს შეუწყობს ვერტიკალური ფერმის ინდუსტრიის განვითარებას და ზრდას. მიჩნეულია, რომ ვერტიკალურ მეურნეობებს შეუძლიათ საკვების წარმოების ზოგიერთი პრობლემის გადაჭრა, მაგრამ შეიძლება იყოს თუ არა ეს მდგრადი გადაწყვეტა სურსათის წარმოებისთვის, ექსპერტები თვლიან, რომ ფაქტობრივად ჯერ კიდევ არსებობს გამოწვევები.

Food Navigator-ისა და The Guardian-ის ანგარიშების მიხედვით, ისევე როგორც გაეროს გამოკითხვები, გლობალური მოსახლეობა გაიზრდება ამჟამინდელი 7,3 მილიარდი ადამიანიდან 8,5 მილიარდ ადამიანამდე 2030 წელს, ხოლო 9,7 მილიარდ ადამიანამდე 2050 წელს. FAO-ს შეფასებით, რომ 2050 წელს დააკმაყოფილოს და გამოკვებოს მოსახლეობა, საკვების წარმოება 2007 წელთან შედარებით 70%-ით გაიზრდება, ხოლო 2050 წლისთვის გლობალური მარცვლეულის წარმოება 2,1 მილიარდი ტონიდან 3 მილიარდ ტონამდე უნდა გაიზარდოს. ხორცი უნდა გაორმაგდეს და 470 მილიონ ტონამდე გაიზარდოს.

სასოფლო-სამეურნეო წარმოებისთვის მეტი მიწის მორგება და დამატება შესაძლოა ზოგიერთ ქვეყანაში პრობლემას არ გადაჭრას. დიდმა ბრიტანეთმა თავისი მიწის 72% სასოფლო-სამეურნეო წარმოებისთვის გამოიყენა, მაგრამ საკვების იმპორტი მაინც სჭირდება. გაერთიანებული სამეფო ასევე ცდილობს გამოიყენოს მეურნეობის სხვა მეთოდები, როგორიცაა მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დარჩენილი საჰაერო გვირაბის გამოყენება მსგავსი სათბურის დარგვისთვის. ინიციატორი რიჩარდ ბალარდი ასევე გეგმავს გამწვანების დიაპაზონის გაფართოებას 2019 წელს.

მეორე მხრივ, წყლის მოხმარება ასევე დაბრკოლებას წარმოადგენს საკვების წარმოებისთვის. OECD-ის სტატისტიკის მიხედვით, წყლის მოხმარების დაახლოებით 70% ფერმებზეა. კლიმატის ცვლილება ასევე ამძაფრებს წარმოების პრობლემებს. ურბანიზაცია ასევე მოითხოვს საკვების წარმოების სისტემას, რათა გამოკვებოს სწრაფად მზარდი ურბანული მოსახლეობა ნაკლები სოფლის მუშაკით, შეზღუდული მიწით და შეზღუდული წყლის რესურსებით. ეს საკითხები განაპირობებს ვერტიკალური მეურნეობების განვითარებას.
ვერტიკალური მეურნეობების დაბალი გამოყენების მახასიათებლები მოუტანს შესაძლებლობებს სოფლის მეურნეობის პროდუქციის ქალაქში შესვლის შესაძლებლობას და ასევე შეიძლება უფრო ახლოს იყოს ურბანულ მომხმარებლებთან. ფერმიდან მომხმარებელამდე მანძილი მცირდება, რაც ამცირებს მიწოდების მთელ ჯაჭვს და ქალაქელი მომხმარებლები უფრო მეტად დაინტერესდებიან საკვების წყაროებით და უფრო ადვილად წვდომავენ ახალი კვების წარმოებაზე. წარსულში ქალაქის მაცხოვრებლებისთვის ადვილი არ იყო ჯანსაღი ახალი საკვების მიღება. ვერტიკალური ფერმები შეიძლება აშენდეს პირდაპირ სამზარეულოში ან საკუთარ ეზოში. ეს იქნება ყველაზე მნიშვნელოვანი გზავნილი ვერტიკალური მეურნეობების განვითარებით.

გარდა ამისა, ვერტიკალური ფერმის მოდელის მიღებას ექნება ფართო გავლენა სოფლის მეურნეობის მიწოდების ტრადიციულ ჯაჭვზე და მნიშვნელოვნად შემცირდება ტრადიციული სასოფლო-სამეურნეო მედიკამენტების გამოყენება, როგორიცაა სინთეზური სასუქები, პესტიციდები და ჰერბიციდები. მეორე მხრივ, HVAC სისტემებზე და კონტროლის სისტემებზე მოთხოვნა გაიზრდება, რათა შეინარჩუნოს საუკეთესო პირობები კლიმატისა და მდინარის წყლის მართვისთვის. ვერტიკალური სოფლის მეურნეობა ზოგადად იყენებს სპეციალურ LED განათებებს მზის შუქისა და სხვა აღჭურვილობის სიმულაციისთვის შიდა ან გარე არქიტექტურის დასაყენებლად.

ვერტიკალური ფერმების კვლევა და განვითარება ასევე მოიცავს ზემოხსენებულ „ჭკვიან ტექნოლოგიას“ გარემო პირობების მონიტორინგისა და წყლისა და მინერალების გამოყენების ოპტიმიზაციისთვის. ასევე მნიშვნელოვან როლს შეასრულებს ნივთების ინტერნეტი (IoT). მისი გამოყენება შესაძლებელია მცენარის ზრდის მონაცემების ჩასაწერად. მოსავლის მოსავლის აღება და მონიტორინგი სხვა ადგილებში კომპიუტერებითა თუ მობილური ტელეფონებით იქნება შესაძლებელი.

ვერტიკალურ ფერმებს შეუძლიათ მიიღონ მეტი საკვები ნაკლები მიწისა და წყლის რესურსებით და შორს არიან მავნე ქიმიური სასუქებისა და პესტიციდებისგან. თუმცა, ოთახში დაწყობილი თაროები უფრო მეტ ენერგიას მოითხოვს, ვიდრე ტრადიციული სოფლის მეურნეობა. მაშინაც კი, თუ ოთახში არის ფანჯრები, ხელოვნური განათება ჩვეულებრივ საჭიროა სხვა შემზღუდველი მიზეზების გამო. კლიმატის კონტროლის სისტემას შეუძლია უზრუნველყოს საუკეთესო მზარდი გარემო, მაგრამ ის ასევე საკმაოდ ენერგო ინტენსიურია.

დიდი ბრიტანეთის სოფლის მეურნეობის დეპარტამენტის სტატისტიკის მიხედვით, სალათის ფოთოლი სათბურში იზრდება და დადგენილია, რომ ყოველწლიურად დაახლოებით 250 კვტ/სთ (კილოვატსათი) ენერგიაა საჭირო გამწვანების ფართობის კვადრატულ მეტრზე. გერმანიის DLR კვლევითი ცენტრის შესაბამისი ერთობლივი კვლევის მიხედვით, ვერტიკალური ფერმა იმავე ზომის გამწვანების ფართობზე მოითხოვს ენერგიის გასაოცარ მოხმარებას 3500 კვტ/სთ წელიწადში. ამიტომ, როგორ გავაუმჯობესოთ ენერგიის მისაღები გამოყენება, მნიშვნელოვანი თემა იქნება ვერტიკალური მეურნეობების მომავალი ტექნოლოგიური განვითარებისთვის.

გარდა ამისა, ვერტიკალურ მეურნეობებს საინვესტიციო დაფინანსების პრობლემებიც აქვთ. მას შემდეგ, რაც ვენჩურული კაპიტალისტები ხელებს აიყვანენ, კომერციული ბიზნესი შეწყვეტს. მაგალითად, Paignton Zoo in Devon, UK, დაარსდა 2009 წელს. ეს იყო ერთ-ერთი პირველი ვერტიკალური ფერმის სტარტაპი. ის იყენებდა VertiCrop სისტემას ფოთლოვანი ბოსტნეულის მოსაყვანად. ხუთი წლის შემდეგ, არასაკმარისი შემდგომი სახსრების გამო, სისტემაც შევიდა ისტორიაში. შემდგომი კომპანია იყო Valcent, რომელიც მოგვიანებით გახდა Alterrus და დაიწყო სახურავზე სათბურის დარგვის მეთოდის დამკვიდრება კანადაში, რომელიც საბოლოოდ გაკოტრებით დასრულდა.